Grobla

Kościół p.w. św. Anny

We wsi znajduje się niewielki, gotycki XVI-wieczny, pielgrzymkowy kościół (wzniesiony na miejscu wcześniejszego XIV-wiecznego) p.w. św.Anny. Jest budowlą orientowaną, jednonawową, salową, z dostawioną od północy zakrystią. Złożony z nawy i prezbiterium, oskarpowany, murowany z kamienia polnego, otynkowany. Posiada dwuspadowe dachy o różnych kalenicach, kryte dachówką ceramiczną. W osi budowli znajduje się strzelista ostrosłupowa wieża, kryta gontem, wychodząca z kalenicy dachu nad nawą. Dolna część wieży o obrysie ośmiokąta oszalowana deskami w ułożeniu pionowym. Zewnętrzna ściana południowa nad ostrołukowym portalem wejściowym ozdobiona jest trzema konsolami, a na południowej elewacji pod dachem znajduje się maszkaron. Ściany zewnętrzne od strony prezbiterium wzmocnione są przyporami zakończonymi daszkami z dachówki. W ścianach bocznych od strony nawy, umieszczono wysokie strzeliste otwory okienne, okna od strony prezbiterium strzeliste zakończone ostrym łukiem mniejsze od okien części nawowej. Podstawa otworów okiennych prezbiterium umieszczona jest w połowie wysokości okien, części nawowej. Kościół otoczony murem na planie owalu wykonanym z kamieni polnych, w obrębie, którego mieści się przykościelny cmentarz. Obok znajdowała się kaplica z XVII w. z płytą nagrobną właściciela z rodziny Zedlitzów. Wnętrze kościoła składa się z nawy i mniejszego prostokątnego prezbiterium nakrytego sklepieniem krzyżowo – żebrowym z ciekawym rzeźbionym zwornikiem wspartym na rzeźbionych przyporach. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z umieszczonym centralnie, barokowym obrazem Świętej Rodziny. Od nawy prowadzi rzeźbiony w piaskowcu, uskokowy, ostrołukowy portal zwieńczony bocznymi sterczynami. Nad uskokowym portalem znajduje się herb niemieckiej rodziny Schindlów – ręka z toporem na czerwonym tle. Obok ołtarza drewniana, polichromowana figura św. Anny Samotrzeciej z 1505 r., renesansowa chrzcielnica z XVI w., kamienne sakramentarium z XV w., oraz kilka płyt nagrobnych, a w posadzce nawy umieszczona jest gotycka płyta nagrobna z 1473 r., pierwszego właściciela Grobli -Burgmanna von Schindla. W nawie empora organowa, umieszczona po przeciwnej stronie ołtarza. Empora organowa to wysunięty balkon, wsparty na drewnianych filarach, w którego centrum mieści się zabytkowy prospekt organowy. Przy prezbiterium niewielka zakrystia. Bryła obecnego kościoła pochodzi z 2 poł. XV w., przebudowana w XVI w. Zachowany budynek kościelny, wzniesiono prawdopodobnie z zachowaniem murów wcześniejszego kościoła z XIV w., który wzmiankowano w 1399 roku, w wykazie wsi z kościołem. Wokół kościoła założono na planie owalu cmentarz, wokół którego wybudowano kamienny mur. W końcu XVI w. w okresie reformacji, kiedy ewangelicy stanowili większość, kościół w naturalny sposób przeszedł do gminy ewangelickiej, a kiedy nastąpiła kasata, kościół przeszedł w ręce katolików. Lata przejściowe dla kościoła były trudne. W XIX w. kościół restaurowano. Po 1945 r. kościół przejęli katolicy. Wcześniej był kościołem parafialnym obecnie jest filialnym. Kościół był remontowany w latach 1903-1904, 1960 i 1970 r. Obecny kształt hełmu pochodzi z remontu w 1960 r. Cmentarz przykościelny i kościół w Grobli wpisany jest do rejestru zabytków. Ze starych ruin przykościelnej kaplicy prowadzi podziemny korytarz do pobliskiego majdanu, a w przykościelnym murze znajduje się krzyż pokutny z wyrytym nożem – narzędziem zbrodni. Nieopodal kościoła rośnie około 200-letnia lipa drobnolistna.

• Tekst pochodzi ze strony Geo Explorer

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

• Grabstein mit eingerizter Figur und erheblich ab¬getretener Minuskel-Inschrift.
  Grabstein mit eingerizter Figur eines Ritters mit dem Wappen der Schindel: am (anno) m cccc . . xiii° (d. h. 1473) viii die mfis decebris obiit burgman schindil miles ivigili sn . .

Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena

• 1631. Reibnitz, Cath., geb. Zedlitzin.
• 1722. Zedlitz, G. Leop. v., a. Graebel u. Frauenhayn, u. Frau
• 1722. Zedlitz, Jul. Elis. v., geb. v. Nostitz.
• 1757. Zedlitz, Fr., Frhr. v., u. Wilkau, auf Frauenhayn etc.
• 1786. Zedlitz, G. Ferd., Frhr. v., auf Zobten, Brüder.
• 1786. Zedlitz, H. G. Sigm., Frhr. v., auf Gräbel, Zobten etc., gest. 1791.
• 1786. Zedlitz, N. Fr., Graf v., u. Wilkau, a. Frauenhayn, u.
• 1786. Zedlitz, U. S. Hel., Bar. v., geb. v. Zedlitz-Leipe.

Płyta nagrobna Burgmana von Schindel † 1473

               

               

               

Pomiędzy ławkami w przejściu, w podłodze, przykryte wykładziną znajdują się dwie płyty nagrobne.
Tą starszą jest płyta Burgmana von Schindel, zmarłego 8 grudnia 1473 roku.
U góry płyty po prawej stronie wyryty jest jeszcze wówczas niezgrabnie herb rodziny von Schindel. A środek płyty zajmuje postać zmarłego, oparta na mieczu.
Wokół płyty wyryty jest następujący napis: am (anno) m cccc . . xiii° (d. h. 1473) viii die mfis decebris obiit burgman schindil miles ivigili sn . .

Płyta nagrobna Cathariny von Reibnitz † 1631

               

               

               

               

Pomiędzy ławkami w przejściu, w podłodze, przykryte wykładziną znajdują się dwie płyty nagrobne.
Tą drugą jest płyta Cathariny von Reibnitz zd. von Zedlitz, żony Hansa Georga von Reibnitz, zmarłej 3 lipca 1631 roku w wieku 40 lat i 15 tygodni a przez 25 lat będącą mężatką.

IM IAHR 1631 DEM 3 IVLII IST IN GOTT SANFT VND SELIGLICH ENTSCHLAFEN DIE WOL EDLE VIEL EDLEN TVGENTREICHE FRAW CATHARINA REIBNITZIN GEBORNE ZEDLITZIN DES WOL EDLEN GESTRENGEN HERRN HANS GEORGE VON REIBNITZES AVF GRABEL EHLICHE HAVSFRAW NACH DEME SIE GELEBEN XL IAHR XV WOCHEN IN EHSTANDE GESESSEN XXV IAHR DEME GOTT EIN FROLICHE AVFFERSTEHVNG ZVM EWIGEN LEBEN GEBEN WOLEN

Pomiędzy dolnymi herbami fragment wersetu: CHRISTVS IST MEIN LEBEN VND STERBEN IST MEIN GEWIEN. PHILIP: XI

Epitafium Leopolda von Zedlitz i jego żony Juliany

               

               

Epitafium Gottlieba Leopolda von Zedlitz ur. 6 lipca 1674 roku a zmarłego 23 lutego 1722 roku oraz jego żony Juliany Elisabeth von Zedlitz z d. von Nostitz, ur. 26 lipca a zmarłej 4 stycznia. Po obu stronach w górnej części epitafium umieszczono herby rodzin: po lewej von Zedlitz a po prawej von Nostitz.
Płyta inskrypcyjna jest częściowo zarośnięta i niemożliwym jest całkowite odczytanie treści inskrypcji.

Hier bewahret
das Göttliche auge die beylage
des weyl. Wohlgebohrnen Herrn
Hl: Gottlieb Leopold v. Zedlitz
Herrn auff Grägel und Frauenhayn
So gebohren d. 6. July 1674, gest. d. 25. Febr. 1722
und
der weyl. Wohlgebohrnen Frauen
Fr. Iuliana Elisabet v. Zedlitz
Geb. v. Nostitz auf dem Hauße Dammitsch
So gebohren den 26. July 1674, gest. 1747 den . . . . .
die liebe hatte Sie beyde im . . . . . .
zu Linem hertzen . . . . .

Epitafium Ursuli von Zedlitz i jej męża Hansa

               

               

               

Niekompletne epitafium (ułamane z prawej strony) Ursuli Sophii Heleny von Zedlitz zd. von Zedlitz und Wilkau, urodzonej 22 maja 1730 roku a zmarłej 23 października 1786 roku oraz jej męża Hansa Gottlieba Siegmunda von Zedlitz, urodzonego 20 lutego 1722 roku a zmarłego 26 listopada 1791 roku w wieku 69 lat i 6 tygodni.
Po stronie ojczystej dwa herby: u góry von Zedlitz a u dołu von Sandresky.

Epitafium Friedricha von Zedlitz † 1757

Epitafium Friedricha von Zedlitz und Wilkau, pana ziemskiego na Grobli, Chwałowie, Świątnikach i innych posiadłościach, urodzonego 24 września 1697 roku w Grobli a zmarłego 15 czerwca 1757 roku w Świątnikach.

Figura św. Anny

               

Figura św. Anny, patronki kościoła a zarazem babci Jezusa, która trzyma na rękach Najświętszą Marię Pannę oraz małego Jezusa.

Krzyż pokutny

               

Krzyż pokutny lub inaczej krzyż pojednania pomiędzy zabójcą a rodziną zamordowanego z rytem noża.

Figura kobiety

               

               

Figura kobiety pochodząca prawdopodobnie z parku pałacowego.

Pomnik

               

               

Pomnik ofiar I wojny światowej.

Pałac

               

Na miejscu obecnego pałacu pod koniec XVI wieku zbudowano w renesansowym stylu dwór otoczony fosą, przez którą prowadziły mosty, obok dworu stał przydworski budynek gospodarczy "Bronówka". Jednym z pierwszych właścicielem posiadłości w XV wieku był Burgmann von Schindel. W XVII-XVIII wieku posiadłość należała do członków rodzin von Zedlitz i von Nostitz. W latach 1702/7 dwór został gruntownie przebudowany z zachowaniem fosy i mostów. W XIX wieku posiadłość należała do Gustava Zahna, który w 1902 roku, po raz drugi przebudował pałac. Obecny wygląd rezydencji pochodzi z tego okresu, w tym samym czasie zlikwidowano fosę i mosty prowadzące do pałacu, oraz powstało założenie parkowe. W 1932 roku pałac z majątkiem nabył rolnik Kurt Scholz. Po II wojnie światowej pałac był kilkakrotnie remontowany. W 1960 roku pałac był restaurowany z przeznaczeniem na ośrodek wczasowy. Pod koniec XX wieku pałac był obiektem kolonijnym kolonii letnich "Cichy Kąt".
Obecnie pałac stanowi własność prywatną. Od 2007 roku właściciele sukcesywnie remontują pałac, który był totalnie zdewastowany. Odbywają się tam przyjęcia okolicznościowe, takie jak wesela, komunie, chrzciny, konferencje, bankiety, zabawy itp. Pałac w Grobli ma w swoim otoczeniu park ze stuletnimi drzewami. Obiekt stanowi zabytek architektury barokowej na Śląsku, wpisany jest do rejestru zabytków pod poz. 1385 z 6.09.1965 r.
Budynek pałacu dwukondygnacyjny, z oskarpowanymi narożnikami, o elewacjach gładkich, otynkowanych z prostokątnymi otworami okiennymi, rozmieszczonymi symetrycznie. Ściany wsparte na cokole fundamentu. Całość zbudowana na planie czworoboku. Na osi fasady centralnej, szerokie kamienne schody wykończone drewnianą balustradą. Główny portal wejściowy ostrołukowy, obramowany dwoma pilasterami do wysokości pierwszego piętra. Nad portalem prosty balkon w kształcie płyty wspartej na belkach połączony z wnętrzem pałacu drzwiami balkonowymi. Fasada nad balkonem zdobiona ryzalitem zakończona na wysokości dachu, trójkątnym szczytem, wykonanym z muru pruskiego. Na elewacjach zachowane fragmenty geometrycznej dekoracji sgraffitowej. Dach czterospadowy, pokryty ceramiczną dachówką zdobiony licznymi nadbudówkami poddaszowymi: lukarnami i mansardami. Na końcach kalenicy ozdobne pinakle. W osi budowli znajduje się prostokątna wieżyczka (sygnaturka) z galerią widokową, o konstrukcji słupowo–szkieletowej, wychodząca z kalenicy dachu. Ściany boczne dolnej części wieżyczki o obrysie kwadratu, pokryte są dachówką, całość zwieńczona czterospadowym dachem hełmowym, wspartym na ośmiu filarach. Hełm pokryty dachówką zakończony metalowym szpicem.
Pałac otoczony jest XIX – wiecznym parkiem naturalistycznym, w którego kompozycji wykorzystano walory krajobrazu Pogórza Kaczawskiego.

• Tekst pochodzi ze strony Wikipedia - Wolna encyklopedia